Một thành phố mới mọc lên từ rừng nhiệt đới để trở thành trung tâm công nghệ và thủ đô mới của Indonesia.
Jakarta thủ đô hiện tại Indonesia như thế nào? Thủ đô mới của Indonesia, Nusantara, tràn ngập công nghệ ra sao?
Nếu một thành phố lớn được thiết kế hoàn toàn từ đầu ngày nay sẽ ra sao? Những công nghệ nào sẽ được tích hợp vào kết cấu của thành phố? Chúng ta đang khám phá khi chứng kiến Indonesia đang cho xây dựng một thủ đô mới với công nghệ là trọng tâm.
Thủ đô tương lai của Indonesia, Nusantara đã mở cửa vào tháng trước cho tối đa 300 người dân tham gia các chuyến tham quan bằng xe buýt vào ban ngày. Nằm trên hơn 250.000 ha đất rừng nhiệt đới ở bờ biển phía đông của Kalimantan, Borneo, thành phố này sẽ dần thay thế Jakarta trở thành trung tâm hành chính trong hai thập kỷ tới.
Tại sao phải di chuyển thủ đô Jakarta?
Vấn đề với Jakarta là thành phố này đang chìm theo đúng nghĩa đen. Ở một số khu vực, tốc độ chìm là 25 cm mỗi năm.
Nguyên nhân gốc rễ là do khai thác quá mức nước ngầm và sức nặng của các tòa nhà – hậu quả của vai trò là trung tâm thương mại và hành chính của Indonesia của Jakarta.
Cơ sở hạ tầng của Jakarta cũng nổi tiếng là không đầy đủ và giao thông ở đây rất đông đúc và chậm chạp.
Thủ đô mới Nusantara trông như thế nào?
Nusantara là một nơi hiếm hoi ở Indonesia có thể uống được nước máy, thủ đô này được quy hoạch hướng đến mục tiêu trở thành hình mẫu về khả năng sinh sống và tính bền vững. Tầm nhìn là nơi này sẽ vẫn có thể đi bộ được với 75 phần trăm diện tích dành cho không gian xanh.
Chính phủ đã lên kế hoạch xây dựng lưới điện thông minh, để cung cấp năng lượng cho thành phố chủ yếu bằng năng lượng tái tạo. Mục tiêu của chính phủ là đạt mức trung hòa carbon vào năm 2045. Hơn 21.000 tấm pin mặt trời đã được lắp đặt tính đến đầu năm 2024.
Các con phố sẽ được lắp đầy xe điện và xe đưa đón tự hành, tất cả đều được giám sát bằng hệ thống giám sát sử dụng AI để quản lý giao thông trong khi vẫn kiểm soát được lượng khí thải.
Hoạt động giám sát đó sẽ được điều phối bởi Trung tâm chỉ huy và kiểm soát tích hợp (ICCC) đóng vai trò như một trung tâm thần kinh công nghệ.
Hoàn toàn sử dụng công nghệ kỹ thuật số
Nusantara cũng được hứa hẹn sẽ trở thành thành phố 100% số hóa cho cả cư dân và doanh nghiệp. Chính phủ đã tuyên bố các dịch vụ kỹ thuật số của họ sẽ có tỷ lệ hài lòng trên 75%.
Kết nối kỹ thuật số được cung cấp thông qua nhà mạng nhà nước Telkom Indonesia.
Cơ quan Nusantara (IKN), cùng với Công ty Điện lực Nhà nước (PLN), hiện đang đặt nền móng cho mạng 5G và các thiết bị thành phố thông minh, với kế hoạch xây dựng một Trung tâm dữ liệu quốc gia khổng lồ có dung lượng 160 petabyte để hỗ trợ AI, IoT và phân tích dữ liệu lớn.
Nhưng giống như mọi dự án công cộng được mong đợi, đây cũng là câu chuyện về những bước đi chậm rãi. Nhà mạng di động lớn thứ hai của Indonesia là Indosat Ooredoo Hutchison (IOH) đã dành phần lớn thời gian trong năm nay chỉ để lắp đặt 4G LTE, chi khoảng 10 triệu đô la tính đến cuối năm ngoái để tăng gấp đôi 30 trạm thu phát gốc trong khu vực.
Tổng giám đốc điều hành IOH Vikram Sinha đã giải thích cho quyết định này bằng tuyên bố: “Ở các vùng nông thôn, tỷ lệ sử dụng thiết bị 4G vẫn cao hơn nhiều so với 5G, vì vậy chúng tôi đang tập trung vào việc mở rộng và củng cố mạng lưới 4G của mình”.
Cơ sở hạ tầng 5G cuối cùng sẽ hỗ trợ hoạt động của Nusantara như một thành phố thông minh, được NEC Indonesia ký kết để lập kế hoạch phát triển, thiết kế và triển khai.
Thành phố thông minh, tòa nhà thông minh
IoT dự kiến sẽ kết nối nhiều dịch vụ khác nhau, bao gồm quản lý giao thông, tiêu thụ năng lượng, quản lý chất thải và dịch vụ công cộng, tất cả đều được thông báo bởi các hệ thống AI và cảm biến nhúng, bao gồm cả những cảm biến do Cisco sản xuất.
Cơ quan IKN đã đưa ra hướng dẫn xây dựng thông minh [PDF] mô tả một lượng công nghệ tích hợp lành mạnh, khuyến khích nhưng không yêu cầu triển khai. Tổ chức này nhận ra rằng một số dự án xây dựng có thể có các ưu tiên khác nhau tùy thuộc vào cách sử dụng.
Bên trong các tòa nhà, các tính năng bao gồm tự động hóa và giám sát các điều kiện của tòa nhà; điều hòa không khí và chiếu sáng tự điều chỉnh; hệ thống thu gom nước mưa và tái chế nước xám; xác thực sinh trắc học để truy cập không cần chạm; hệ thống liên lạc nội bộ bằng giọng nói và video với quyền truy cập từ xa; đọc đồng hồ tự động; phản ứng thảm họa do cảm biến dẫn; giám sát video thông minh cũng như thang cuốn thông minh, lối đi tự động và hệ thống đỗ xe. Trong khi tất cả những điều đó sẽ ở phía sau, khả năng tương tác giữa các tòa nhà và cư dân sẽ diễn ra thông qua ứng dụng điện thoại thông minh.
Ứng dụng tích hợp các dịch vụ
Vào tháng 2, Cơ quan IKN đã phát hành ứng dụng điện thoại thông minh “IKMOW”, cho phép cư dân truy cập các dịch vụ công cộng. Mặc dù thành phố hiện không có cư dân ngoại trừ công nhân xây dựng và nhân viên dự án, ứng dụng này được cho là đã có thể được sử dụng để liên hệ với các dịch vụ khẩn cấp.
Tầm nhìn của IKNOW là cho phép người Nusatarian tìm thấy bất cứ thứ gì họ cần trong thành phố như: Trạm sạc xe điện, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe, nhà hàng, tin tức cập nhật và nhiều hơn nữa. IKNOW cũng sẽ hỗ trợ các hoạt động như nộp thuế, gửi khiếu nại đến thành phố hoặc xác định động vật hoang dã, nơi có rất nhiều động vật hoang dã ở khu vực xung quanh.
Ứng dụng này được thiết kế để lấy dữ liệu từ người dùng và cá nhân hóa các dịch vụ của mình.
Vấn đề an ninh mạng
Theo hướng bi quan hơn, việc có một thành phố được kết nối hoàn toàn ở trung tâm hành chính quốc gia sẽ đưa vấn đề an ninh mạng lên hàng đầu trong danh sách lập kế hoạch.
Nhìn chung, các nhà hoạch định thấy rằng phân tích mối đe dọa với sự hỗ trợ của AI có thể giải quyết được các mối nguy an ninh mạng, cùng với việc triển khai máy bay không người lái để đảm bảo an ninh và giám sát.
Cơ sở hạ tầng thông minh được xây dựng trong thành phố và các tòa nhà sẽ giúp thực hiện giám sát, trong khi nhà thầu quân sự và vũ trụ Thales đang tham gia phát triển hệ thống quản lý giao thông máy bay không người lái.
Microsoft đang tham gia vào “việc phát triển các trung tâm dữ liệu kỹ thuật số và cơ sở hạ tầng điện toán đám mây an toàn và bền vững”.
Nhưng thật khó để hạ thấp rủi ro liên tiếp của các vụ đột nhập và vi phạm trực tuyến. Thành phố có một chiến lược bao gồm các nhóm ứng phó sự cố mạng trong khi tất cả các nhà cung cấp dịch vụ điện tử (ESP) được yêu cầu thành lập CIRT và báo cáo sự cố.
Hiệu quả của các biện pháp này có thể không rõ ràng cho đến khi thành phố đi vào hoạt động hoàn toàn. Xét cho cùng, cách tiếp cận phi tập trung của Indonesia đối với an ninh mạng đã nhận được khá nhiều lời chỉ trích.
Ngay trong mùa hè này, Jakarta đã rơi vào tình huống khó xử liên quan đến dữ liệu chính phủ bị ảnh hưởng bởi phần mềm tống tiền mà không có bản sao lưu, dẫn đến việc các dịch vụ nhập cư tại sân bay phải đóng cửa.
Thách thức đang gặp phải
Những sự chậm trễ lớn, bao gồm cả những sự chậm trễ do đại dịch COVID-19 gây ra, đã tạo ra nhiều thách thức hơn và làm chậm tiến độ. Theo tiến độ ban đầu, 10.000 công chức phải sống trong thành phố … nhưng thực tế không phải vậy.
Các vấn đề về tài chính cũng cản trở tiến độ. Tám mươi phần trăm trong số 34 tỷ đô la chi phí xây dựng thành phố được cho là đến từ đầu tư tư nhân, nhưng những công ty như SoftBank đã rút lại sự hỗ trợ và các nhà đầu tư nước ngoài khác đã không thực hiện được.
Câu hỏi về việc liệu cách tiếp cận thiên về công nghệ có thể duy trì được ở một vùng xa xôi như Borneo hay không. Trong khi chính phủ hứa rằng khu vực này sẽ vẫn xanh tươi, những người chỉ trích cho rằng nạn phá rừng và di dời cộng đồng bản địa là điều không thể tránh khỏi khi bạn xây dựng một thành phố từ đầu trong rừng nhiệt đới.
Và tất nhiên, thành phố cần dân chúng sẵn sàng chấp nhận Nusantara. Ý kiến trái chiều, đặc biệt là trong một nền văn hóa mà mối quan hệ gia đình là trung tâm khiến cho việc thấy có bao nhiêu người sẽ chấp nhận để di dời trở nên khó khăn. Trừ khi, tất nhiên, sức hấp dẫn về mặt kinh tế là rất lớn.
Mối lo ngại cũng gia tăng về việc liệu những người bản địa trong khu vực có thích nghi với sự thay đổi đột ngột hay không. Các cuộc đấu tranh đã nổ ra giữa các quan chức và công nhân về hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt và mối lo ngại về việc thay thế việc làm.
Phó chủ tịch nghiên cứu của Gartner, Bettina Tratz-Ryan, nói với The Register rằng người Indonesia có khả năng tiếp nhận và ứng dụng số hóa, nhưng các cộng đồng doanh nghiệp tại Indonesia sẽ cần đẩy mạnh nỗ lực số hóa của mình – cả về tốc độ và trên toàn bộ chuỗi giá trị công nghiệp.
“Điều này sẽ đòi hỏi sự quản lý không chỉ trong việc phát triển cơ sở hạ tầng tiên tiến và quyền truy cập vào dữ liệu, mà còn trong cách tiếp cận có cấu trúc để tạo ra các lợi ích về số hóa cho cả công dân và ngành công nghiệp”, Tratz-Ryan khẳng định. “Nguồn mở là một cách tiếp cận kỹ thuật để hỗ trợ quyền truy cập dân chủ vào mã công nghệ và khả năng, nhưng nó cần phải đi kèm với các cơ chế an ninh mạng và tin cậy dữ liệu”.
Để thể hiện sự ngờ vực chung, nhiều người dân địa phương đã gọi Nusantara là “Wakanda”, so sánh thủ đô mới của họ với quốc gia châu Phi hư cấu có công nghệ tiên tiến trong vũ trụ truyện tranh Marvel.
“Đó là cách để chỉ trích các quyết định và quan chức chính phủ mà không có nguy cơ bị bỏ tù”, một người Indonesia giải thích về các meme với The Register. “Đó là một đất nước xinh đẹp với nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú – và chính phủ chỉ làm bất cứ điều gì họ muốn”.
Những gì Indonesia đang làm có thể mới về quy mô, nhưng không phải là khái niệm. Nhiều quốc gia khác đã đảm nhận nhiệm vụ xây dựng các thành phố từ con số không. Liệu Nusantara có thể trở thành bản thiết kế cho các thành phố trong tương lai hay không vẫn còn phải chờ xem.
Hiện tại, bồi thẩm đoàn vẫn chưa đưa ra kết luận. Nhưng ít nhất ở Nusantara, việc tìm hiểu không đòi hỏi phải chờ đợi nhiều giờ trong tình trạng kẹt xe.
Nguồn: The Register
